Şam’da Tarihi Zafer: Emevi Camii’nde Kutlamalar

Suriye’de Savaşın Gölgesinde Tarihi Emevi Camii

Beşar Esad rejimi güçleriyle 27 Kasım 2023’ten beri çatışan Esad rejimi karşıtı silahlı gruplar, Suriye’nin stratejik öneme sahip olan Humus ilinde önemli bir zafer kazanarak Şam’a girmeyi başardılar. Bu muhalefet hareketi, ülkede büyük bir coşkuya yol açtı ve sokaklarda sevinç gösterileri yapıldı. Şam Emevi Camii’nden yükselen tekbir sesleri, yüz binlerce kişinin toplandığı bir kutlama atmosferi yarattı. 1310 yıllık tarihi ile Emevi Camii, hem dini hem de tarihi açıdan merak uyandıran bir yapı olmuştur.

Şam’ın Fethi ve Emevi Camii’nin Tarihi

Ebu Ubeyde Bin Cerrah komutasındaki Müslüman orduları, 634-636 yılları arasında Bilad-ı Şam olarak bilinen, günümüzdeki Lübnan, Filistin, Suriye ve Ürdün bağlantılı toprakları fethetmiştir. O dönemde Dımeşk adını taşıyan bugünkü Şam’a giren Ebu Ubeyde Bin Cerrah, mevcut yapının Hristiyanlarla yapılan anlaşmalar sonucunda camiye dönüştürülmesi sürecini başlatmıştır. Roma döneminde Jüpiter’e adanmış bir pagan tapınağı olan bu yapı, 391 yılında Aziz Yahya Kilisesi olarak yeniden şekillendirilmiştir. İlk başta kilisenin bir bölümü Hristiyanların kullanımında kalırken, diğer kısmı ise Müslümanların ibadet etmesi için ayrılmıştır.

Yıkım ve Yeniden İnşa Süreci

Zamanla artan Müslüman nüfusu, kilisenin sadece bir bölümünün camiye dönüştürülmesini yetersiz bulmuş ve bu sebeple 6. Emevi Halifesi Velid’in öncülüğünde, 705 yılında caminin inşasına karar verilmiştir. 714 yılında tamamlanan bu muazzam yapı, savaşlar, depremler ve yangınlar gibi birçok badire atlatmasına karşın günümüze kadar gelmeyi başarmıştır. Emevi Camii, çevresel koşullara rağmen daima ihtişamını korumasıyla dikkat çekmiştir. Selçuklu Sultanı Melikşah, Atabey Nureddin Zengi, Memlük Sultanı Kayıtbay, Yavuz Sultan Selim ve Sultan 2. Abdülhamid, bu tarihi caminin restore edilmesi için çalışmalara katılmışlardır.

Emevi Camii’nin Mimari Özellikleri

Emevi Camii, tarihteki ulu cami geleneğinin başladığı yapılar arasındadır. Tarihçi Zafer Bilgi’nin ifadelerine göre, Emevi Camii, Bilad-ı Şam’ın merkezi noktasında bulunarak önemli bir dini merkez oluşturmuştur. Cami, Roma döneminde Hz. Yahya Kilisesi özelliği taşırken, daha sonra İslam’ın sembolik merkezi haline gelmiştir. Mescid-i Nebevi’yi örnek alarak inşa edilen cami, Roma mimarisi ile Arap mimarisini bir araya getiren bir yapıdır.

Emevi Camii’nin Manevi Değeri

Emevi Camii, ayrıca Hz. İsa’nın ikinci kez yeryüzüne ineceği ve Müslümanları bir araya toplayarak bir diriliş gerçekleştireceği nokta olarak da kabul edilmektedir. Bu inanç, caminin minaresinde derin bir manevi anlam taşımaktadır. Tarihçi Bilgi, Hz. İsa’nın bu noktada yeniden dirilişi ile ilgili güçlü inançların bulunduğunu ve Şam’ın kadim geçmişinin bu inançları beslediğini vurgulamaktadır.

Cihat ve Fetih Kültürünün Merkezi

Emevi Camii, İslam coğrafyasında cihat ve fetih kültürünün yayıldığı önemli bir bölge olmuştur. Ebru Ülkesi’nin en eski yerleşim yerlerinden biri olan Şam, zamanla Emevi ve Osmanlı dönemlerinde önemli sim